پرسش :

سه ماه پیش طی سانحه ای در خدمت سربازی دچار شکستگی گردن استخوان هر دو ران شدم. پای چپ را روز بعد و پای راستم را به علت عدم اطلاع از شکستگی بیست روز بعد عمل کردم. پس از گذشت این مدت استراحت در منزل، دکتر...


پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
درمان شکستگی های گردن استخوان ران اگر نگوئیم از اورژانس های ارتوپدی است، باید در اسرع وقت انجام شود. وقتی بدنبال ضربه، گردن استخوان ران دچار شکستگی شده و قطعات شکسته شده جابجا میشوند به عروقی که سر استخوان ران را تغذیه میکنند فشار وارد میشود. این فشار میتواند به توسط قطعات جابجا شده به عروق وارد شود و یا ممکن است بر اثر خونریزی ناشی از شکستگی در درون فضای مفصلی باشد. خونریزی درون کپسول مفصلی موجب افزایش فشار آن شده و این فشار میتواند عروق خونی را مسدود کند.

هرچه درمان جراحی این بیماران زودتر انجام شود جااندازی قطعات زودتر صورت گرفته و خونریزی ایجاد شده تخلیه میشود و در نتیجه فشار از روی عروق برداشته خواهد شد. تاخیر در انجام این کار احتمال بروز عوارض شکستگی را بیشتر میکند. نکروز یا سیاه شدن سر استخوان ران و یا جوش نخوردن شکستگی از جمله این عوارض هستند.

مسلما تاخیر بیست روزه در درمان میتواند احتمال جوش نخوردن شکستگی را افزایش دهد. در مواردی که پزشک با یک شکستگی جوش نخورده گردن استخوان فمور مواجه میشود تصمیم به نوع درمان بر اساس سن بیمار است. در سنین بالا درمان بصورت برداشتن سر استخوان ران و جایگرینی آن با یک پروتز است. به این نوع جراحی، آرتروپلاستی میگویند.

وقتی سن بیمار مبتلا به جوش نخوردگی گردن استخوان ران کم باشد پزشک ابتدا مشخص میکند که آیا سر استخوان ران توانسته است زنده بماند یا خیر. این کار را معمولا میتوان با بررسی ام آر آی و یا اسکن رادیوایزوتوپ ناحیه لگن انجام داد. در صورت زنده بودن سر استخوان ران، درمان بیمار با انجام استئوتومی ادامه میابد.

استئوتومی بالای استخوان ران میتواند با تغییر در زاویه بین گردن و تنه استخوان ران موجب تغییر در بیومکانیک مفصل شده و جوش خوردن شکستگی را تحریک کند. اگر سر استخوان ران مرده باشد چاره ای جز خارج کردن آن و انجام آرتروپلاستی نیست.

​​​​​​​منبع: ایران ارتوپد